Open brief naar aanleiding van de gemeenteraad van 11/12/2025

Open brief over (het gebrek aan) democratisch debat en respect in de gemeenteraad

Wanneer het debat stilvalt, dooft het licht van de democratie

De gemeenteraad van 11 december 2025 had een sleutelmoment moeten zijn voor het lokale bestuur van Wevelgem. Op de agenda stond het meerjarenplan 2026–2031: het beleidsdocument dat de koers vastlegt voor de komende zes jaar, inhoudelijk, financieel en strategisch.

Wat die avond gebeurde, liet echter een ander gevoel na.

Het meerjarenplan werd besproken in een gemeenteraad met een kleine 70 agendapunten. Dat maakte een grondige voorbereiding bijzonder moeilijk. Niettemin heeft de oppositie - N-VA, Vlaams Belang, Vooruit en Meer dan Groen - zich ernstig voorbereid en het debat met volle verantwoordelijkheid gevoerd. De oppositie is geen anonieme renner die even probeert mee te glippen in het peloton, maar een volwaardige deelnemer aan het democratisch proces. In totaal namen de tussenkomsten van de oppositie bijna drie uur in beslag. Er werden inhoudelijke vragen gesteld, budgettaire bedenkingen geformuleerd en alternatieven aangereikt.

Alles wees erop dat een ernstig debat zou volgen. Dat debat kwam er echter niet.

Na een korte toelichting door de meerderheid bleef een inhoudelijke repliek vrijwel volledig uit. De burgemeester gaf aan, omwille van het late uur, niet in te gaan op de vele vragen en opmerkingen, aangezien hij “normaal op dit uur al in z’n bed ligt”. We kregen verder enkel de mededeling dat “we de komende vijf jaar nog wel de kans zullen hebben om hierover te spreken”. Op dat moment ging voor velen het licht uit. De gemeenteraad werd verdergezet zonder antwoorden, zonder engagement over een vervolg en zonder duidelijkheid over wanneer of hoe de gestelde vragen alsnog behandeld zouden worden.

Daarbij werd expliciet verwezen naar het feit dat CD&V 8560 opnieuw over een absolute meerderheid beschikt en dat dit volgens de burgemeester aantoont dat de bevolking tevreden is over het gevoerde en voorgestelde beleid. Tegelijk werd gesteld dat, aangezien vanuit verschillende ideologische hoeken uiteenlopende kritieken werden geformuleerd, “de waarheid wel in het midden zal liggen”. Die redenering - waarbij het politieke midden automatisch wordt gelijkgesteld aan inhoudelijke juistheid -vervangt echter geen repliek op concrete vragen, cijfers en beleidskeuzes.

Voor ons is dit geen onschuldig detail, maar een illustratie van een bestuursstijl die door velen als arrogant wordt ervaren. Niet omdat een meerderheid haar beleid verdedigt, maar omdat electorale macht hier wordt gebruikt als vervanging voor inhoudelijke verantwoording. Wie zich beroept op verkiezingsuitslagen om kritische vragen te ontwijken, ondergraaft het wezen van het democratisch debat.

Het uitblijven van inhoudelijke repliek roept ook vragen op over de rol van de voorzitter van de gemeenteraad. Het is immers de voorzitter die instaat voor de samenstelling van de agenda en het bewaken van een ordentelijk en evenwichtig debat. Het feit dat het nieuwe meerjarenplan werd geagendeerd samen met meer dan 65 andere punten, is geen toeval maar een bewuste keuze.

Volgens meerdere oppositieleden werden voorstellen om het meerjarenplan afzonderlijk en met voldoende tijd te bespreken vooraf expliciet afgewezen. Dat maakt duidelijk dat het gebrek aan debat geen gevolg was van tijdsgebrek alleen, maar van een agendering die een grondige bespreking bij voorbaat onmogelijk maakte. Wanneer de voorzitter in woord en houding neutraliteit nastreeft, maar in praktijk voorstellen tot beter debat afwijst, dan stelt zich terecht de vraag hoe ernstig de controlerende rol van de gemeenteraad wordt genomen.

Deze gang van zaken is problematisch.

De gemeenteraad is geen formaliteit en geen ritueel om vooraf vaststaande beslissingen te bekrachtigen. Hij is de plek waar beleid getoetst wordt, waar cijfers worden bevraagd en waar vertrouwen wordt opgebouwd. Wanneer bij het belangrijkste beleidsdocument van de legislatuur geen repliek volgt op uitgebreide en onderbouwde tussenkomsten, dreigt het debat te verworden tot wat sommigen achteraf een “kroniek van een aangekondigde farce” noemden. Dat is geen gezonde bestuurscultuur.

Ook concrete, feitelijke vragen bleven onbeantwoord. Zo werd onder meer gewezen op een mogelijke fout in de budgettaire tabellen bij de actieplannen, waar investeringen in fietsinfrastructuur als ontvangsten lijken te zijn opgenomen in plaats van als uitgaven. Dergelijke vragen raken aan de kern van goed financieel bestuur en verdienen een duidelijk en publiek antwoord.

Daarnaast stellen wij ons vragen bij de bestuurlijke houding rond dit dossier. Nog vóór de gemeenteraad plaatsvond, werd op de website van CD&V 8560 aangekondigd dat het meerjarenplan zou worden goedgekeurd. CD&V 8560 is hiermee allerminst aan haar proefstuk toe. Vorige legislatuur werden meermaals beslissingen van het college van burgemeester en schepenen voorgesteld als vaststaand bestuursfeit nog voor het punt werd behandeld door de gemeenteraad; bijvoorbeeld bij de overdracht van een stuk van de gewestweg N8 naar de gemeente, waar CD&V 8560 al weken alvorens de gemeenteraad een feest voor had voorzien om dit vieren. Ook zulke praktijken wekken de indruk dat het debat in de gemeenteraad louter een formaliteit zou zijn. Wanneer dat gevoel ontstaat, krijgt het wederzijds vertrouwen een ernstige deuk.

Deze open brief is geen persoonlijke aanval, maar het meerjarenplan 2026–2031 verdient een volwaardig debat, met repliek en wederwoord. Niet in de marge, niet uitgesteld tot een onbepaald later moment, maar op een manier die recht doet aan de impact van dit document op alle inwoners van Wevelgem, Gullegem en Moorsele.

Daarom vragen wij:

- Dat de meerderheid zo snel mogelijk schriftelijk en publiek antwoordt op de inhoudelijke en budgettaire vragen die tijdens de gemeenteraad werden gesteld.

- Dat voor strategische beleidsdocumenten zoals het meerjarenplan voldoende tijd en ruimte wordt voorzien voor debat, en bij grote aanpassingen liefst via een afzonderlijke thematische zitting.

- Dat het respect voor de rol van de oppositie en haar kiezers expliciet wordt herbevestigd, niet in woorden, maar in praktijk.

Wij blijven bereid om constructief mee te werken aan een sterk Wevelgem. Dat engagement hebben wij ook op 11 december alsook in de voorbereidende commissievergaderingen meermaals getoond. Maar democratie is geen eenrichtingsverkeer. Zonder dialoog of debat, met repliek en wederzijds respect dooft het vertrouwen - en daarmee het licht dat een gemeenteraad levendig en betekenisvol maakt.

Wij hopen dat deze brief kan bijdragen tot herstel van vertrouwen en tot een gemeenteraad waar debat geen last is, maar een kernwaarde. Democratie leeft van debat, niet van stilzwijgen.

Ayrton Buyse

Fractieleider N-VA

Namens N-VA Wevelgem_Gullegem_Moorsele